Tegoroczny raport jest pierwszym, który przedstawia sektor szkolnictwa wyższego z perspektywy Konstytucji dla Nauki, która weszła w życie 1 października 2018 roku.

Kierunki niezwiązane z technologiami – najczęstszy wybór kobiet

Najwięcej studentów w Polsce uczy się oczywiście na uczelniach publicznych – w roku akademickim 2018/2019 było to prawie 870 tys. osób. Kobiety najczęściej wybierają uczelnie pedagogiczne i medyczne (ok. trzech czwartych ogółu studentów). Prawie 314 tys. studentów kształciło się w roku akademickim 2018/2019 w niepublicznych szkołach wyższych i także tam kobiety decydują się na ścieżki kształcenia niezwiązane z technologiami.

Na politechnikach udział kobiet wynosi 36 proc. i częściej decydują się one na studia w obszarach nietechnologicznych. Trzy najpopularniejsze wśród kobiet kierunki to kosmetologia (99 proc. kobiet), pedagogika (95 proc.) i architektura wnętrz (94 proc.).

Rośnie zainteresowanie kobiet kierunkami nowo technologicznymi

Szczególnie ważne są tzw. kierunki nowo technologiczne. Studia takie wybiera coraz więcej kobiet. Na uczelniach publicznych i niepublicznych łącznie ich udział wśród studentów wzrósł w okresie 2014–2019 o dwa punkty procentowe – z 14 do 16 proc.

Na politechnikach udział kobiet w kierunkach związanych z nowymi technologiami wzrósł o 3 punkty procentowe (z 14 do 17 proc.), natomiast w niepublicznych szkołach technicznych – o 4 punkty procentowe (z 9 do 13 proc.).

Spośród publicznych uczelni technicznych największy udział kobiet na kierunkach nowo technologicznych występuje na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, jednak nieznacznie przekracza on jedną piątą ogółu studentów.

Kobiety chcą studiować inżynierię biomedyczną

Szczególnie popularna wśród kobiet na politechnikach jest inżynieria biomedyczna – nauka, w której oprócz umiejętności technicznych kluczowa jest wiedza medyczna i biologiczna (udział kobiet wynosi 67 proc.). Na niepublicznych uczelniach największy odsetek kobiet (46 proc.) odnotowano na kierunku bioinformatyka.

Największym udziałem kobiet na kierunkach nowo technologicznych może poszczycić się Dolnośląska Szkoła Wyższa we Wrocławiu – ponad jedną czwartą studentów stanowią kobiety.

Kobiety nie boją się informatyki

Wśród kierunków nowo technologicznych szczególne znaczenie mają kierunki informatyczne. Udział kobiet wzrósł tam z 13 do 15 proc.

Informatyka, czyli najpopularniejszy kierunek IT, nauczana jest na 113 uczelniach publicznych i niepublicznych. Uczelnią, na której udział kobiet wśród studentów kierunków informatycznych przekracza 50 proc., jest Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu (63 proc.). Kobiety chętnie studiują informatykę także w Górnośląskiej Wyższej Szkole Przedsiębiorczości w Chorzowie (47 proc.) oraz Szkole Głównej Handlowej w Warszawie (43 proc.).

Kobiety na uczelniach badawczych

Pod koniec 2019 roku Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego rozstrzygnęło pierwszy konkurs w ramach przedsięwzięcia „Inicjatywa doskonałości – uczelnia badawcza”. Międzynarodowy zespół ekspertów wybrał dziesięć ośrodków akademickich w Polsce reprezentujących najwyższy poziom prowadzenia badań naukowych.

W roku akademickim 2018/2019 liczba studiujących na uczelniach badawczych kobiet wyniosła około 136 tys., podczas gdy mężczyzn było 105 tys. Podobnie jak wśród ogółu studentów uczelni w Polsce, kobiety stanowiły w nich zatem 57 proc. Gdy weźmiemy pod uwagę wyłącznie kierunki nowo technologiczne, odsetek kobiet spada do poziomu 19 proc. (tyle samo co dla kierunków stricte informatycznych).

Poprawa sytuacji zauważalna jest w przypadku prawie każdej uczelni. Jednak największy postęp pod względem zwiększania udziału kobiet wśród studentów kierunków nowo technologicznych oraz informatycznych dokonał się na Uniwersytecie Jagiellońskim – między 2014 i 2019 rokiem nastąpił wzrost odpowiednio z 20 do 32 proc. oraz z 16 do 30 proc..